Bình yên dưới hiên nhà mẹ - Tác giả Nguyễn Thắm

26/11/22 – 09:11

Mỗi lần nghe tí tách những giọt mưa rơi từ mái hiên xuống. Tôi lại chạy vội ra đưa tay ra hứng và bất giác cười. Ngồi dưới hiên nhà nhìn từng hạt mưa long lanh rơi, biết bao ký ức đẹp đẽ xưa cũ lại ùa về. Nơi tuổi thơ sống cực khổ về vật chất nhưng lại đong đầy tình yêu thương, đong đầy sự mộng mơ, nên thơ và đẹp đẽ của những ước vọng xa xôi. Ôi quê hương luôn khiến lòng người bình yên đến lạ.

Ngày xưa tôi cứ nghĩ những đứa trẻ ở thành phố thật sướng biết bao. Nhưng giờ đây tôi lại ngồi đây, dưới hiên nhà xưa cũ của mẹ cảm ơn đời, cảm ơn mẹ đã sinh ra tôi ở vùng nông thôn nghèo, để tôi được hưởng trọn vẹn tháng ngày tuổi thơ mộng mơ, yên bình. Cảm ơn cuộc đời đã cho tôi sống những ngày vất vả với ruộng đồng, hít hà mùi lúa mới thơm nồng, đá bóng thả diều với lũ bạn, đạp xe trên con đường quê đất trơn trượt mỗi khi mưa về. Đến giờ khi ở tuổi trưởng thành, tôi lại ao ước được quay lại những ngày xưa cũ ấy.

Hiên nhà của mẹ đã cũ mèm và có dấu vết của thời gian. Khi xưa ba tôi còn làm hẳn một dàn bằng tre để cho hoa thiên lý leo trước hiên nhà. Chẳng biết ba trồng nó tự lúc nào, nhưng sau mấy tháng tôi đi học ở phố huyện về đã thấy dàn dây leo xoắn xuýt với nhau. Những ngọn thiên lý xanh mơn mởn đua nhau bám vào giàn. Những bông hoa thiên lý tháng tư như chiếc đèn lồng vàng ngại ngùng, e ấp nép mình trong dàn lá hình trái tim xanh tươi. Tôi phụng phịu nói “sao ba không trồng thứ hoa kiêu sa khác như những loại hoa mà nhà bạn con ở phố huyện trồng như hoa hồng leo, hoa tử đằng, hoàng thảo hay sư tử quân”. Ba tôi cười dung dị xoa đầu con gái, giọng ba trầm ấm: “Trồng hoa thiên lý cho thơm cửa thơm nhà, lỡ bữa còn hái vào nấu canh. Mà con chưa biết đó thôi, những dây leo hoa thiên lý luôn quấn quýt với nhau, như tình cảm gia đình mình luôn khăng khít, yêu thương, đùm bọc nhau đó con ạ”.

Đúng thật là hương hoa thiên lý rất nồng nàn, mỗi lần có làn gió mát thổi qua, hương hoa toả ra ngọt ngào, một lúc sau thấy ong bươm vo ve đang hút thứ mật ngọt trên những bông hoa vàng mơ huyền. Lũ bạn thủa còn chăn trâu cắt cỏ với tôi, mỗi khi đến nhà chơi chắt, chơi chuyền đều không ngừng xuýt xoa, hít hà mà ca ngợi hương thơm nồng nàn ấy, làm tôi vô cùng tự hào về dàn hoa nhà mình lắm. Chẳng thế mà mỗi lần mẹ sai tôi hái hoa vào nấu canh, tôi không nỡ hái chúng xuống. Đôi bàn tay đưa lên để những hạt sương long lanh trên bông hoa rơi xuống, chợt thấy lòng bình yên đến lạ lùng.

Có những buổi tối gió mát, trăng thanh vẻ đẹp khó cưỡng khiến mẹ tôi quyết định dọn cơm ra mái hiên, cả gia đình quây quần bên nhau, ánh sáng bàng bạc của ánh trắng khiến khuôn mặt ai cũng rạng ngời. Dù mâm cơm quê đạm bạc đến nao lòng chỉ có bát canh hoa thiên lý nấu với tép khô, cà pháo của mẹ nén đã vài tháng nhưng vẫn trắng muốt và mặn chát, thêm mẻ cá diếc đồng sáng nay ba dạy sớm đi đơm đó mà có được, mẹ đem kho với chuối xanh. Nhưng chao ôi, những món ăn dung dị của miền quê lại ngon đến khó tả và hương vị đơn sơ ấy lại theo trong trí nhớ tôi đến tận giờ.

Dưới mái hiên ấy còn là hình ảnh mẹ tôi ngồi chải tóc, thắt bím cho tôi những buổi sáng trước khi tôi đến trường. Là những buổi trưa râm ran tiếng ve kêu, chị tôi và tôi cùng nhau ngồi nhổ tóc sâu cho mẹ. Là những ngày chốn học đi chơi, bị ba bắt gặp kêu về, tôi tự giác nằm trên chõng tre để ba đánh đón, nhưng tôi vẫn không quên nhét cái mo cau chị tôi cắt vội để tôi đỡ đau. Mặc dù ba biết nhưng ba vẫn giả vờ như không, nên dù có đòn roi tôi chẳng bao giờ hề hấn gì.

Những hạt mưa vẫn chưa ngừng rơi, tôi chợt nhớ đến mối tình đầu thơ ngây, trong veo và ngọt ngào, cũng bắt đầu từ mưa và cũng bắt đầu từ hiên nhà của mẹ. Khi bạn ấy tới nhà tôi học nhóm, lúc về từ đâu mây đen kéo tới ùn ùn, sấm chớp đùng đoàng, những hạt mưa dăng mắc. Tôi mạnh dạn giữ bạn ấy ở lại dưới mái hiên cùng ngắm mưa. Cùng nhau xoe bàn tay ra hứng giọt mưa mát lành. Khi tôi nói đến ước mơ trong tương lai sẽ bay đi đến một nơi thật xa, sẽ thực hiện biết bao hoài bão xa xôi, sẽ trở thành người thành đạt để có thể thoát khỏi chốn quê nghèo này. Bạn ấy đã nắm lấy bàn tay tôi thật chặt và nói rằng: “nếu bà đi tôi sẽ buồn lắm, trái tim tôi sẽ vỡ vụn ra mất”. Lúc đó trái tim bỗng rung rinh như muốn rớt ra khỏi lồng ngực. Tình yêu thủa ngây ngô thật khiến lòng người trở nên dịu nhẹ mỗi lần nhớ về.

Dưới mái hiên nhà cũ kỹ ấy, đã bao nhiêu mùa xuân chúng tôi được trở về trong vòng tay của mẹ cha, được ngồi dưới mái hiên ngắm nhìn đấng sinh thành gói bánh chưng xanh. Mẹ tôi ngồi cắt lá dong. Chị tôi đang đong gạo nếp, những hạt gạo trắng nếp căng tròn và trắng nõn. Ba tôi ngồi tỷ mỉ gói những chiếc bánh chưng vuông vắn. Cả nhà tôi cười nói rôm rả ôn lại những chuyện cũ trong năm, ước vọng cho một năm mới với tương lai mới sáng ngời hơn. Ba tôi chia vội chỗ lòng lợn ba đã cất công làm cả buổi sáng để mang tặng cho họ hàng, láng giềng, dù biết rằng nhà ai cũng có và chẳng thiếu gì, nhưng cái nếp quê xưa cũ khó mà bỏ được.

Năm ngoái chị tôi về đề nghị sửa lại nhà và đổ bằng mái hiên, thấy trên khuôn mặt cha buồn rầu rầu nên thực sự tôi đã can ngăn. Tôi đề nghị chỉ đảo lại ngói thôi. Bởi dù gì hiên nhà là nơi lưu giữ biết bao kỷ niệm buồn vui của gia đình. Ngôi nhà ấy dù đã cũ kỹ theo thời gian, dù nó nằm lọt thỏm giữa những toà nhà cao tầng của hàng xóm xung quanh, thì nó vẫn sừng sững trong lòng tôi và chị tôi. Nó là tuổi trẻ lừng lẫy của ba, là những nhọc nhằn cả một thời trai trẻ ba đã vất vả nhường nào để gây dựng nên nó, đó là những ngày mẹ tôi còng lưng buôn thúng bán mẹt dành dụm tích cóp cùng ba xây nhà và nuôi chúng tôi lớn.

Dưới mái hiên nhà xưa cũ ấy là một bầu trời kỷ niệm, chứa đựng giọt nước mắt, những giọt mồ hôi mặn chát, cả những ngọt ngào yêu thương đong đầy của tình thân, những hạnh phúc vỡ oà của mẹ, của ba khi nghe thấy chúng tôi đậu đại học, thấy chúng tôi trưởng thành. Là hình ảnh mẹ tôi đứng khóc lặng mỗi lần chia tay tôi đi xa, rồi hạnh phúc đón tôi trở về nhà.

Thật may hiên nhà cũ kỹ ấy vẫn còn, để mỗi lần chị em tôi trở về lại cùng ba mẹ ngồi dưới mái hiên nhà uống nước chè xanh, cùng nhau ôn lại những tháng ngày xưa cũ.